Дьикти кэрэ айылҕалаах Күндэлигэ отутус сыллардаахха “Күндэли” колхоз тэриллэн хатыҥ чараҥ быыһыгар кыра бөһүөлэк баар буола сылдьыбыт. Сэрии кэнниттэн, бу колхоз атын колхозка холбоһон Бүлүү сүнньүгэр көһөн барыаҕыттан ыла, манна Урдаах олоҥхоһут уола, Дьалбыйар ойуун сиэнэ Охоноон колхоз субан сүөһүтүн маныыһыта буолан, кыра дьиэтигэр сиэнинээн Үүйэлиин иккиэйэҕин олороллор. Сиэн кыыс оҕонньорго, кини аҕам сааһыгар, бэйэтиттэн сүүрбэччэ сыл балыс тапталын Дуомунатын санатар. Оччолорго кини булду эккирэтэн хотугулуу - арҕаанан, киэҥ сиринэн тэлэһийэ сылдьан, Эссиэй чугаһынааҕы Тоҥуһакаан үрэххэ, кыыстара ыалдьан арбы - сарбы олорор баай ыалларга тиийэн, эдэригэр түүлүгэр көрбүт кыыһын көрөн түүнү быһа туойан хонор. Кыыс үтүөрбүтүн кэннэ, дьоно утаран көрбүттэрин ылыммакка, холбоһоллор. Уол оҕоломмуттарын Дьол диэн ааттыыллар. Охоноон бултуу сырыттаҕына кэргэнэ уолун хаалларан баран, Дьокуускайтан быстах кэлэ сылдьар үөрэхтээх киһини кытта барсар. Сиэнэ билигин улаатан, учуутал буолан, дьиҥнээх сахалыы ааттаах Үүйэ Дьолобуна буолар.
Колхоз моториһа Баанча уол Якутскайтан эт треһиттэн командировкаҕа кэлбит Симон Туораахабы аҕалар. Кинилэр иккиэн Мирнэйгэ үүрүллүөхтээх сүөһүлэри сыымайдаан бараллар. Кырдьаҕас киһи Охоноон көрөрүнэн, бу куорат оҕото эрээри сүөһүнү сааһынан, туругунан бэркэ сылыктыырын хайгыы көрөр. Тимирязевскай академия үөрэхтээҕэ буоллаҕа... Сотору кэминэн, алмааска үүрүллэр сүөһүнү дьаһайа, колхоз зоотехнига Балбаара Дарыбыанаба кэлэр. Бэйэтэ этэринэн “хотон академиялаах” Варвара Васильевна бу уолу кытта өйдөһөр өрүттэрэ элбэх эбит. Ыраас саха боруода ынахтарыттан эти биэрэр боруоданы ууһатар туһунан ыстатыйатын Дарыбыанаба, Московскай уобаластан кэлбит нуучча тылын учууталыгар Валерий Ивановичка көрдөрө сатаабыта табыллыбатаҕыттан, анал үөрэхтээх киһигэ Симоҥҥа туттарар. Варвара Васильевна бу уолтан үчүгэй сүөсүһүт тахсыаҕын сылыктаан, трескэ үлэлиирин сөбүлээбэтин биллэрэр.
Охоноон Баанчалыын илимнэрин куурда барбыттарыгар, Үүйэ буулуур атынан көтүтэн кэлэн Симон акка дэҥнэммитин этэр. Нэһилиэгэр уҥуоҕу үчүгэйдик ыпсары тутарынан аатырбыт мындыр киһи, Охоноон оҕонньор, Симон дэҥнэммит атаҕын итии арыынан уҥунуохтаммыт ытыһынан бигии - бигии, имэрийэ олорбохтоон баран, уол ханньары барбыт атаҕын көннөрү тутан кэбиһэр. Эмсэҕэлээбити кыыс хоһун оронугар олохтоон баран, бары болҕомтолорун ууран үтүөрдэргэ соруналлар.
Симон кэнникинэн Үүйэни уонна саҥа дьыл саҕана куоракка билсиспит Эльвиратын кытта тэҥнии көрөр буолан барар. Ийэтэ Боккуойа эмээхсин Үүйэҕэ уонна эһэтигэр Охонооҥҥо уолун Симоны көрөн - харайан олордубуттарыгар махтанар. Симоннаах Үүйэ Дарыбыанаба ыстатыйатын “Кыым” редакциятыгар туттаран баран куоракка маҕаһыыннарга, аптекаҕа сылдьыталыыллар. Онтон поликлиникаҕа Симон атаҕын көрдөрбүттэригэр быраас “гипсата” табыллыбытын хайгыыр.
Артур Нилович Дарайаарап улахан квартиратыгар ийэтэ, кыыһа Эльвира уонна бэйэтэ буолан олороллор. Кэргэнэ улаханнык ыалдьан Иркутскайга эмтэнэ сатаан баран төннүбэтэх. Эльвира, эбээ кыыһа, туох да кыһалҕаны билбэккэ талбытын таҥнан, баҕарбытын аһаан мааныга улааппыт. Икки сыл “скучнай үлэҕэ” доруобуйа министерствотыгар машинискалаан баран үөрэххэ медицинскэй факультекка киирээри сылдьар. Симонтан үтүрүйтэрэ сылдьыбыт Арыйаан сүрэҕин аны Эльвираҕа бэлэхтиир.
Куоракка кэлэ сылдьар Охоноон биир күн ыал дьиэтин харабыллаан хаалбытыгар арай Дуомуна киирэн кэлэн соһутар. Дьокуускайга кэлэн сыл эрэ курдук олорбуттарын кэннэ, киһитэ атын дьахтарга баран хаалбытыгар, Нил Романовка эстэрээппэнэн киирэргэ тиийбит. Аҕыйах ый буолан баран Романов кинини кэргэн ылар. Артур Нилович диэн уолланаллар. Дуомуна дьоло диэн итинэн бүттэҕэ...
“Ынах, эт уонна бурдук” диэн төбөлөөх Дарыбыанаба ыстатыйата хаһыакка тахсан дьон сэҥээриитин ылар. Колхоз зоотехнига Симоны хайаан да “Күндэлигэ” зоотехнигынан анатар санаатын ситиһэн эрэр. Уола куораттан тыаҕа баран эрэрин туһунан ийэтэ Боккуойа “Аны уолаттар сүктэр кэмнэрэ кэлбит эбит” - диэн бэрт холкутук ылынар. Балбаара Дарыбыанаба бэйэтэ Москваҕа Тимирязевкаҕа үөрэнэ барар буолан, Симоны Обкомунан, Тыа хаһаайыстыбатын министерствотынан, “Сельхозтехниканан” илдьэ сылдьан, бэйэтин оннугар хаалан эрэр уолга уобаластааҕы тэрилтэлэр ааннарын аһыталаан биэрэр, кэлин кини киириилээх - тахсыылаах үлэһит буоларыгар олук буолбута саарбахтаммат этэ.

Пересказала Альбина Иванова